Triển lãm “Khép hờ đôi mắt”: Cuộc đối thoại lặng lẽ của người nghệ sĩ

VHO – Tối 6.11, tại Hội Mỹ thuật TP.HCM đã khai mạc triển lãm tranh chủ đề “Khép hờ đôi mắt” của họa sĩ Trần Văn Nam.

“Khép hờ đôi mắt” là thông điệp ẩn tàng nhiều suy tưởng và biểu thị của tâm hồn sâu lắng, từ sự mơ màng, trầm tư đến niềm ê lệ, xinh xắn.

Trong văn học, nghệ thuật, hay đời thường, cặp mắt ấy mở ra thế giới nội tâm phong phú, nơi mà những điều không thể diễn đạt bằng lời lại được gợi lên thoáng trong một ánh nhìn.

Họa sĩ Trần Văn Nam, người con của vùng đất Gia Lai, vùng đất đại ngàn đã dệt nên trong anh một khí chất phong trần và mộc mạc. Tốt nghiệp Trường ĐH Mỹ thuật TP.HCM năm 2016, Nam bước vào chặng đường nghệ thuật như tìm đến con đường khám phá nội tâm, với một tâm hồn luôn dạt dào cảm xúc.

Nam sống động như chính những tác phẩm của mình. Ít nói và trầm tư, nhưng khi cầm cọ, dường như mỗi nét vẽ, mỗi sắc màu đều bùng lên sức sống mãnh liệt, phản chiếu một sự hiện hữu không thể chối từ.

Với anh, nghệ thuật chẳng những là phương tiện biểu đạt, mà còn là cuộc gặp gỡ thiêng liêng giữa vinh quang nội tâm và thế giới ngoại cảnh luôn khơi gợi những rung cảm mới.

Trong từng bức tranh, anh chẳng những kể câu chuyện riêng mà còn mở ra cánh cửa để người xem chạm vào những gì anh đã thấy, đã cảm nhận, như thể họ được dẫn dắt vào một cuộc chặng đường qua ánh mắt và trái tim của anh.

Qua nghệ thuật, Nam nhấn mạnh một cái nhìn từ sâu thẳm tâm hồn, nơi mà anh đã dày công nghiên cứu cũng như không ngừng khám phá và tái hiện thiên nhiên, con người, sự vật sự việc đang càng ngày đổi thay.

Những mảng màu trượt dài, kết cấu nhiều lớp, mỗi cụ thể đều là sự sắp đặt tinh tế, đưa người xem vào một cuộc khám phá trừu tượng về môi trường quanh ta. Anh vẽ nên những cảnh quan chẳng những để nhìn mà còn để cảm, khiến chúng ta tinh thần hơn về vẻ đẹp mong manh, phức tạp và không ngừng biến đổi của thế giới xung quanh.

Trong những ngày dài của đại dịch Covid-19, khi thế giới ngoài kia lặng yên và ngưng đọng, Nam tìm thấy mình trong một sự cô đơn trọn vẹn, đối diện với chính bản thân và những mảnh ghép còn bỏ ngỏ của tâm hồn.

Anh nhấn mạnh: “Khoảng thời gian ấy mang đến cho tôi những trải nghiệm rất đặc biệt. Một nỗi cô đơn sâu thẳm nhưng cũng đầy khát khao kết nối tâm linh”. Không có tiếng nói, không có sự nhấn mạnh, chỉ còn lại anh với đứa con trai nhỏ và những bức tranh âm thầm nhưng mang trong mình sức nặng của cả tâm hồn người họa sĩ.

Những ngày ấy, Nam tìm đến hội họa và thiền định như một chốn trú ẩn, nơi anh có lẽ âm thầm thì thầm với chính mình, để từng nét cọ trở nên tiếng nói cho nỗi cô đơn, lạc lõng ấy.

Triển lãm “Khép hờ đôi mắt” là kết quả của quá trình tự vấn và chiêm nghiệm ấy, một dấu mốc quan trọng, như bước chuyển mình của anh trên chặng đường tìm lại bản ngã.

Có thể, sau thời gian dài sống khép mình, ký ức của Nam về cuộc đời dần trở thành mờ nhạt, méo mó, như một giấc mơ lẩn khuất.

Anh chọn sơn dầu, nhưng với lối vẽ mờ nhòa, bỏ đi những đường nét chi tiết, tạo nên không gian huyền ảo để kể câu chuyện của mình.

Mỗi lớp sơn, mỗi kết cấu, từ những mảng màu đậm nhạt đến những lớp sơn dày gồ ghề, như muốn khắc họa lại nhịp sống của mình đã từng có.

Đó có lẽ là những hạt mưa rơi nhẹ nhàng hay từng giọt nước lấp ló trên nền cây cỏ xanh tươi, tạo thành một bức tranh mà khi nhìn kỹ, ta thấy mờ nhòe nhưng ẩn tàng ánh sáng trong trẻo.

Hoặc là bức chân dung dày đặc cảm xúc, khó có lẽ rời mắt trước sự “trơn trượt” và “dịch chuyển” trong từng nét vẽ… Những bức tranh ấy chẳng những là cảnh sắc, mà còn là cuộc đối thoại lặng lẽ của người nghệ sĩ.

Triển lãm diễn ra từ ngày 6-11.11.2024, tại Hội Mỹ thuật TP.HCM.