Tối 1/4, đêm nhạc chủ đề Nguồn cội được tổ chức tại TP HCM. Sự kiện tiếp nối chương trình từng diễn ra tại đây vào năm ngoái, thay thế chuỗi liveshow Nối vòng tay lớn – vốn diễn ra ở không gian rộng hơn – bị ngừng tổ chức từ năm 2017 vì thiếu nhân lực.

* Hồng Nhung, Đức Tuấn và các ca sĩ hát trong đêm nhạc

Như lời giới thiệu của MC – ca sĩ Tấn Sơn, đêm nhạc là cuộc “hành hương” của các nghệ sĩ lẫn khán giả tìm về những giá trị nguyên bản của nhạc Trịnh, sau 17 năm ông rời xa cõi tạm. Trong buổi biểu diễn, các tình khúc – mảng sáng tác nổi bật của Trịnh Công Sơn – không chiếm ưu thế. Thay vào đó, những nhạc phẩm hướng đến tư tưởng sống, thân phận con người chắp cánh cho khán giả trở về giá trị nhân văn của nhạc Trịnh.

Đêm nhạc quy tụ hầu hết ca sĩ thân thiết với gia đình cố nhạc sĩ. Lân Nhã hát mở màn qua ca khúc Một cõi đi về phối lại theo phong cách jazz. Tiếp đó, giai điệu quen thuộc của các ca khúc Em đi bỏ mặc con đường, Ru ta ngậm ngùi… vang lên qua tiếng kèn saxophone Trần Mạnh Tuấn. Hồng Nhung, Đức Tuấn thể hiện các nhạc phẩm Em còn nhớ hay em đã quên, Ru đời đi nhé, Em hãy ngủ đi… Các nhạc công trẻ như An Trần (con gái Trần Mạnh Tuấn), Tuấn Mạnh kết hợp trình diễn piano và saxophone qua ca khúc Còn tuổi nào cho em. 

Không gian ấm cúng của sự kiện cũng được nhấn nhá bởi những mẩu chuyện hồi tưởng về cố nhạc sĩ. Vừa trở về sau chuyến công tác ở Nhật, Hồng Nhung kể chị từng cùng ông biểu diễn tại Osaka và Kyoto. Lúc đó, “cô Bống” hát ca khúc Diễm xưa bằng tiếng Việt lẫn tiếng Nhật. “Hát xong, hai anh em bảo nhau mình hát tiếng Nhật mà người ta cứ nghe như tiếng Việt, rồi khi hát tiếng Việt lại cứ nghe như tiếng Nhật”, Hồng Nhung kể vui. Nói rồi, diva ngẫu hứng hát một đoạn Diễm xưa bằng tiếng Nhật. Năm 1980, đây là ca khúc nhạc Trịnh được dịch qua tiếng Nhật, với tên là Utsukushii Mukashi, được đài truyền hình lớn nhất Nhật Bản là NHK chọn làm nhạc phẩm chính cho một phim bộ chiếu nhiều kỳ.

Ca sĩ Hồng Nhung hát “Nhớ mùa thu Hà Nội” giữa vòng tay khán giả.

Do không gian biểu diễn chật hẹp, dàn nhạc Music One sử dụng ít nhạc cụ, chủ yếu để tôn giọng hát của ca sĩ. Những tiếng guitar, piano, saxophone… hòa quyện cùng chất giọng của Hồng Nhung, Đức Tuấn. Có lúc, sân khấu chỉ vang lên tiếng mõ đầy trầm mặc, như trong phần đầu tiết mục Tiến thoái lưỡng nan của ca sĩ Ngọc Mai.

Đêm nhạc bắt đầu từ 18h, nhưng trước đó vài giờ, khán giả đã tập trung ở khu vực sân khấu trung tâm Đường sách. Sát giờ diễn, con đường nhỏ tắc nghẽn vì lượng người đổ dồn về ngày càng đông. Khoảng 200 ghế nhựa được lấp đầy. Nhiều người đến trễ phải đứng sau hoặc chen lên bệ cây, đứng tràn vào các gian hàng bán sách. Tiết trời Sài Gòn dịp đầu hạ nóng bức, nhưng không ai bảo ai, đều cố gắng ngồi sát vào nhau, chừa chỗ cho người tới sau. Họ, đa số là khán giả trung niên, đều chung một mối giao cảm với nhạc Trịnh suốt nhiều thập niên qua. 17 năm sau ngày ông mất, đều đặn hàng năm, họ tề tựu về một nơi, cùng thưởng thức, nghiền ngẫm những ca khúc đậm chất đời, chất đạo.

Vừa phe phẩy quạt cho bớt nóng, bà Xuân Tú (quận Tân Phú, TP HCM) kể bà cùng các con đến đây từ chiều. Hàng năm, cứ đến gần ngày 1/4, bà lại nghe ngóng tin tức rồi nhờ con cái đèo xe máy đến địa điểm tổ chức đêm nhạc. Theo bà Tú, những năm trước, không gian đêm nhạc quy mô hơn khi tổ chức ở gần cầu Ánh Sao, quận 7. Hai năm nay, việc chuyển địa điểm giới hạn lượng người hâm mộ, song với bà đêm nhạc không vì thế mà bớt đi ý nghĩa, cảm xúc. “Nhạc Trịnh dù vang lên ở bất cứ đâu vẫn vẹn nguyên giá trị như thuở tôi còn là thiếu nữ, miệt mài ngồi bên đài cassette nghe Khánh Ly hát”, người phụ nữ 63 tuổi kể.

Người hâm mộ đứng, ngồi, chen lên các gian hàng để nghe nhạc Trịnh.

Như mọi năm, để tăng tính gắn kết cộng đồng, đêm nhạc kết thúc bằng hai ca khúc Hãy yêu nhau đi và Nối vòng tay lớn. Ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh, em gái Trịnh Công Sơn, kể điều bà ngạc nhiên là dù cố nhạc sĩ mất đã lâu, khán giả hàng năm vào ngày 1/4 vẫn tề tựu tại mộ ông để thắp nhang nghi ngút. Chứng kiến hàng nghìn người phải đứng trong suốt hơn hai giờ đồng hồ để nghe nhạc, ca sĩ hứa sang năm sẽ xin cơ quan chức năng để tăng số lượng ghế phục vụ khán giả.

Ngày 28/4, gia đình Trịnh Công Sơn tiếp tục tổ chức chương trình tưởng niệm ông tại công viên Phu Văn Lâu, thành phố Huế, với các ca sĩ Hồng Nhung, Lệ Quyên, Lân Nhã, Đức Tuấn…
Công viên sẽ mở cửa từ 17h để người hâm mộ giao lưu, tham gia các hoạt động âm nhạc cộng đồng. Chương trình biểu diễn chính thức bắt đầu lúc 19h. Vé mời được phát miễn phí một tuần trước khi đêm nhạc diễn ra tại các điểm như trung tâm Huế Festival, Đại học Y dược… 2.000 vé tặng khán giả ở tỉnh, thành khác khi đăng ký qua email.

Mai Nhật