Xử trí tăng huyết áp khẩn cấp

“Tăng huyết áp khẩn cấp” được gọi là như “ác tính” trước năm 1990 vì được so sánh có tiên lượng tương tự như bệnh nhân mắc nhiều bệnh ung thư. Tuy nhiên, với y học hiện đại ngày nay, việc cấp cứu tăng huyết áp khẩn cấp có thể nhanh chóng và an toàn trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, trong tình huống đe dọa tính mạng của người bệnh, người thầy thuốc cần có thái độ xử trí thích hợp và nhanh chóng.

Tăng huyết áp khẩn cấp là gì

Hầu hết bệnh nhân bị tăng huyết áp khẩn cấp (huyết áp tâm thu ≥180 và/hoặc huyết áp tâm trương ≥120 mmHg) không thấy tổn thương cơ quan đích cấp tính (còn gọi là tăng huyết áp không triệu chứng nặng).

Ngược lại, một số bệnh nhân bên cạnh việc huyết áp tăng nặng còn có dấu hiệu của tổn thương cơ quan đích cấp tính. Tăng huyết áp nặng vẫn có thể xảy ra ở những bệnh nhân có hoặc không có tăng huyết áp từ trước. Ở những người trẻ hơn (<60 tuổi), huyết áp tâm trương thường là ≥120 mmHg, nhưng không có ngưỡng cụ thể.

Tăng huyết áp là bệnh lý thường gặp trên lâm sàng, đây là yếu tố nguy cơ của các bệnh lý mạch vành và mạch máu não. Tình trạng tăng huyết áp đột ngột và nhanh chóng với tâm thu > 180 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương > 120 mmHg.

Phân loại

Cơn tăng huyết áp được phân thành 2 loại: tăng huyết áp cấp cứu và tăng huyết áp khẩn cấp

Cơn tăng huyết áp khẩn cấp sẽ kèm tổn thương cơ quan đích tiến triển. Cần nhập viện điều trị hạ huyết áp bằng thuốc.

Cơn tăng huyết áp cấp cứu: tăng huyết áp không kèm tổn thương cơ quan đích tiến triển, chỉ đơn thuần kèm các triệu chứng nhức đầu, chóng mặt. Dạng này thường gặp ở những bệnh nhân không tuân thủ điều trị, tự ý ngưng thuốc.

Tăng huyết áp khẩn cấp là trường hợp rất nguy hiểm

Chẩn đoán nguyên nhân tăng huyết áp

Xuất huyết não nguyên nhân hàng đầu trong việc chẩn đoán tăng huyết áp khẩn cấp:

• Chấn thương đầu cấp tính: bệnh nhân va đập ở bộ phận đầu quá mạnh dẫn đến xuất huyết bên trong não.
• Triệu chứng thần kinh cấp: kích động, mê sảng, co giật, tiền sản giật,…
• Triệu chứng thần kinh khu trú: thiếu máu cục bộ hoặc xuất huyết não.

Xuất huyết não là nguyên nhân hàng đầu của tăng huyết áp

• Tăng áp lực nội sọ có thể dẫn đến nôn mửa, buồn nôn
• Đau ngực do thiếu máu cơ tim hoặc ảnh hưởng động mạch chủ.
• Đau lưng do bóc tách động mạch chủ.
• Khó thở do phù phổi.
• Mang thai bị tiền sản giật.

Các phương pháp cận lâm sàng: làm các xét nghiệm để đánh giá tổn thương:

• X quang ngực
• Điện tâm đồ
• Điện giải trong huyết thanh
• Phân tích nước tiểu
• Chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) của não
• CT hoặc MRI hỗ trợ của siêu âm qua thành ngực hoặc qua thực quản

Nguyên nhân dẫn đến cơn tăng huyết áp

• Điều trị bệnh huyết áp không thích hợp
• Dùng thuốc không đủ liều, tự ý bỏ thuốc
• Hẹp động mạch thận
• Thuốc dùng có chứa corticoid
• Ăn mặn

Triệu chứng của cơn tăng huyết áp cao

• Đau ngực dữ dội
• Buồn nôn, nôn mửa
• Đau đầu dữ dội kèm rối loạn ý thức, mờ mắt
• Khó thở
• Co giật

https://thamtusg.com/xu-tri-tang-huyet-ap-khan-cap.html