Hiểu rõ về huyết áp tâm thu

Đo huyết áp là một quy trình rất nhanh và hiệu quả để đánh giá tình trạng sức khỏe con người. Thông thường chỉ số huyết áp gồm có hai thành phần là huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Nhưng thường thì chỉ số được quan tâm nhiều hơn lại là huyết áp tâm thu. Vậy huyết áp tâm thu phản ánh điều gì về sức khỏe bạn? Cùng tìm hiểu nhé.
 

Huyết áp tâm thu là gì?

Khi đo huyết áp bằng máy điện tử, sẽ hiện cho chúng ta thấy hai chỉ số là huyết áp tối đa – hay còn gọi là huyết áp tâm thu, và huyết áp tối thiểu – hay còn gọi là huyết áp tâm trương.
Huyết áp tâm thu là áp lực của máu lên động mạch khi tim co bóp. Cụ thể, mỗi khi tim đập một nhịp thì sẽ đẩy máu đi trong mạch máu, áp lực của lượng máu đó quét qua thành động mạch.

Huyết áp tâm thu là áp lực của máu lướt qua động mạch khi tim đập 1 nhịp

Huyết áp tâm thu phụ thuộc vào sức co của tim và thể tích máu mỗi nhịp. Khi tim co bóp càng mạnh thì lượng máu được đẩy ra càng nhiều thì chỉ số này sẽ càng cao, và ngược lại.
Ngược với huyết áp tâm thu, huyết áp tâm trương là áp lực máu lên thành động mạch khi tim giãn ra và con số này thường ít được chú ý đến, do chỉ số này không phản ánh được quá nhiều tình trạng sức khỏe bằng huyết áp tâm thu.
Thông thường huyết áp tâm trương cố định và ít bị thay đổi. Chỉ huyết áp tâm thu mới phản ánh tình trạng sức khỏe rõ nhất vì nó trực tiếp đo lực co của tim mỗi nhịp.
Sự chênh lệch huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương giữ một hiệu số nhất định để tạo nên áp lực tưới máu cho các cơ quan và sự chênh lệch này không bao giờ được bằng hay dưới 20 mmHg. Nếu dưới con số này, bác sĩ tiến hành xử lý khẩn cấp vì ảnh hưởng trực tiếp đến tim và các cơ quan.

Huyết áp tâm thu bình thường

Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, mức huyết áp tâm thu bình thường tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính và thể trạng mỗi người, nhưng luôn dao động từ 90 mmHg đến 140 mmH. Nếu chỉ số từ 140 mmHg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên, được chẩn đoán là tăng huyết áp.

Huyết áp tâm thu quan trọng ra sao?

Huyết áp tâm thu ổn định chứng tỏ tim vận hành máu đi khắp cơ thể một cách ổn định, máu được đều đặn đi đến cơ quan. Nếu đột ngột tăng cao hay hạ thấp sẽ gây ra áp lực máu bất thường và làm cho các cơ quan khó chịu thậm chí dẫn đến những bệnh lý nguy hiểm.
Huyết áp tâm thu quá cao, tức tình trạng cao huyết áp, nếu không can thiệp kịp thời có thể làm tổn thương mạch máu trên não gây đột quỵ, tắc nghẽn mạch máu nuôi tim gây nhồi máu cơ tim và một số bệnh lý nghiêm trọng khác dẫn đến tử vong.
Một số triệu chứng khi huyết áp tâm thu tăng đột ngột như: đau đầu dữ dội, tim đập nhanh, nặng ngực, khó thở,…
Nếu huyết áp tâm thu hạ thấp đột ngột, hay còn gọi là huyết áp thấp, bệnh nhân sẽ thấy mệt mỏi, choáng váng, thậm chí là ngất xỉu và mất ý thức. Nếu giảm đột ngột dẫn đến việc không đáp ứng kịp oxy trong máu cho não và các cơ quan khác trong cơ thể, gây thiếu máu não và chết não, đột quỵ,…

Chỉ số huyết áp tâm thu rất quan trọng

Kiểm soát huyết áp tâm thu để bảo vệ sức khỏe

Huyết áp luôn được ổn định là điều mà nhiều người mong muốn. Người bệnh tăng huyết áp bên cạnh việc dùng thuốc phải xây dựng lối sống lành mạnh. Vì thế, đối với người khỏe mạnh, phải cần chủ động lên kế hoạch sống lành mạnh để ngăn ngừa tình trạng huyết áp cao/thấp, giữ cho huyết áp được ổn định.

1. Chế độ thực phẩm cần giàu chất xơ như rau xanh, trái cây. Hạn chế các món nhiều dầu mỡ, mặn, các loại đồ uống có cồn như bia, rượu, đặc biệt là thuốc lá.
2. Tập thể dục thường xuyên, giữ cân nặng hợp lý là việc làm đơn giản nhất giúp huyết áp ổn định ở mức bình thường. Tránh tâm trạng xấu như stress, tức giận lâu dài dẫn đến nguy cơ tăng huyết áp, gây mắc bệnh tim.
3. Theo dõi và đo huyết áp thường xuyên, giúp hiểu rõ tình trạng sức khỏe và can thiệp kịp thời các bệnh lý nguy hiểm, tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.