Ác mộng 'gậy ông đập lưng ông' của lính Mỹ ở Afghanistan

Đặc nhiệm Mỹ tác chiến ban đêm tại Afghanistan

Từng bị coi là nhóm phiến quân trang bị yếu kém, lực lượng Taliban tại Afghanistan đang ngày càng nguy hiểm nhờ sự xuất hiện của kính nhìn đêm và bộ chỉ thị laser do Mỹ sản xuất. Lầu Năm Góc cho rằng những khí tài do Mỹ sản xuất này bị đánh cắp từ quân đội chính phủ Afghanistan hoặc được mua ở chợ đen, khiến lính Mỹ và đồng minh dễ rơi vào tình thế “gậy ông đập lưng ông” trên chiến trường, theo NY Times.

Kính nhìn đêm cho phép các tay súng Taliban tăng cường các cuộc tấn công vào ban đêm, theo dõi hoạt động của trực thăng, phát hiện vị trí và hướng tiến quân của lính Mỹ trong đêm, thậm chí nắm được giờ đi ngủ của cảnh sát địa phương.

Quan chức Lầu Năm Góc giấu tên cho biết từ năm 2014 đến 2017, Taliban đã tăng gấp đôi số vụ tập kích vào ban đêm nhờ những trang bị mới này. Thương vong của lực lượng an ninh Afghanistan trong giai đoạn này cũng nhiều gấp ba lần trước đó.

Tình trạng trên khiến các chỉ huy quân đội Mỹ phải xem xét việc nới lỏng hạn chế trang bị kính nhìn đêm cho quân đội và cảnh sát Afghanistan. Sự thiếu hụt trang bị nhìn đêm có thể khiến binh sĩ Afghanistan gặp bất lợi trước phiến quân Taliban, gây ra thiệt hại lớn về nhân mạng.

Trong nhiều năm qua, quân đội Mỹ chỉ cấp kính nhìn đêm cho các đơn vị đặc nhiệm Afghanistan thường xuyên tham chiến ở các khu vực có phiến quân Taliban. Binh sĩ và cảnh sát thông thường của Afghanistan rất ít được trang bị kính nhìn đêm, do Mỹ lo ngại chúng có thể bị tuồn ra chợ đen hoặc rơi vào tay phiến quân.

Trực thăng Mỹ dễ dàng bị phát hiện trong đêm tối bởi kính nhìn đêm. Ảnh: Pinterest.

Việc nhiều khí tài nhìn đêm hiện đại rơi vào tay Taliban được coi là vấn đề nghiêm trọng, buộc quân đội Mỹ thay đổi cách tác chiến, theo tướng David W. Barno, cựu chỉ huy lực lượng Mỹ tại Afghanistan giai đoạn 2003-2005.

Với thiết bị mới, phiến quân Taliban có thể lợi dụng bóng đêm để bí mật áp sát căn cứ quân chính phủ và lính Mỹ. Hồi tháng 11 năm ngoái, Taliban tấn công một đồn cảnh sát ở tỉnh Farah, phía tây Afghanistan lúc rạng sáng, giết chết 8 người, chỉ có một cảnh sát sống sót.

Các trận phục kích và tấn công ban đêm thường do “Đơn vị Đỏ”, lực lượng đặc biệt được trang bị hiện đại của Taliban, thực hiện ở khu vực miền nam Afghanistan. Tuy nhiên, kính nhìn đêm xuất hiện ngày càng nhiều trong các trận đánh ở phía bắc và đông nước này trong năm 2017, cho thấy chúng đang dần phổ biến trong hàng ngũ Taliban.

Trước thực trạng trên, nhiều đơn vị Mỹ tại Afghanistan đã được lệnh không sử dụng thiết bị chỉ thị mục tiêu như bộ phát chớp hồng ngoại. Các phi công lái trực thăng cũng hiểu rằng phi cơ của họ không còn được an toàn khi hoạt động vào ban đêm như trước kia.

Đơn vị Đỏ, nhóm đặc nhiệm chuyên gieo rắc kinh hoàng của Taliban. Ảnh: News Week.

Quan chức Mỹ cho rằng các thiết bị hiện đại này được Taliban lấy từ nhiều nguồn khác nhau. Trong một số trường hợp, chúng bị lính Mỹ và Afghaninstan bỏ lại chiến trường sau các trận phục kích của phiến quân. Số khác nhiều khả năng bị tuồn ra chợ đen.

Nhận định này được xác nhận bởi Zabiullah Mujahid, người phát ngôn Taliban. Mujahid cho biết nhóm phiến quân lấy trang thiết bị Mỹ sau các trận đột kích căn cứ của quân đội chính phủ hoặc bắt sĩ quan quân đội Afghanistan.

Quân đội Mỹ từng gửi nhiều đợt khí tài nhìn đêm cho lục quân Afghanistan, mỗi bộ kính có giá tới 3.000 USD. 210 bộ kính được chuyển tới Quân đoàn số 215, đóng tại tỉnh Helmand, hồi đầu năm 2016.

Quân đoàn 215 sau đó quyết định trả lại số khí tài này vì binh sĩ chưa được huấn luyện để sử dụng chúng hiệu quả, nhưng chỉ có 161 bộ được hoàn lại cho quân đội Mỹ, 49 kính nhìn đêm được báo cáo là “hư hại trong chiến đấu”, dù quân đội Afghanistan không có bằng chứng cho thấy những khí tài này bị hư hỏng trong quá trình tác chiến.

Tướng M. Moein Faqir, tư lệnh Quân đoàn số 215, sau đó bị bắt vì cáo buộc tham nhũng, bao gồm cả sử dụng sai mục đích khoản tiền mua thức ăn cho binh sĩ.

Binh sĩ Afghanistan được trang bị kính nhìn đêm. Ảnh: Fox News.

Trong năm 2017, khí tài nhìn đêm được chuyển gia cho Quân đoàn số 205 đóng tại thành phố Kandahar. Chỉ có 5 bộ kính bị thất lạc trong giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 12, tỷ lệ thương vong của quân đội Afghanistan tại khu vực này giảm tới 15% so với cùng kỳ năm 2016.

Báo cáo Lầu Năm Góc khẳng định kính nhìn đêm giúp Quân đoàn số 205 giảm đáng kể thương vong và nó “đã trở thành một phần quan trọng trong mọi kế hoạch phòng thủ cứ điểm”. Qu
ân đội Mỹ dự kiến trang bị thêm 2.500 thiết bị nhìn đêm cho đơn vị này, nhưng hiện chưa rõ Washington có kế hoạch trang bị rộng rãi khí tài này cho quân đội Afghanistan hay không.

Đại úy Tom Gresback, người phát ngôn lực lượng Mỹ tại Afghanistan, từ chối bình luận về kế hoạch phân bổ kính nhìn đêm cho quân đội chính phủ. “Các chỉ huy Mỹ sẽ cung cấp cho lực lượng vũ trang Afghanistan những nguồn lực cần thiết để duy trì an ninh trên cả nước”, đại úy Gresback tuyên bố.

Tử Quỳnh

Nguồn: vnexpress